Category: Tíðindi

Partabrævavøksturin rakar ikki Norðurlond og Danmark – renturnar støðugar

Vøksturin í partabrøvum, sum tók seg upp um hálvan apríl, helt fram í seinasta mánaði, og ein
styrktur dollari dró avkastið longri upp, soleiðis at samlaða avkastið á altjóða partabrøvum í
juli var 4,0 %. Hetta merkir samstundis, at ársavkastið á altjóða partabrøvum kom akkurát upp
um null. Tey konjunktur viðkvomu ella syklisku partabrøvini vuksu mest, meðan verjukendu
partabrøvini ikki vuksu nógv.
Enn eina ferð rakti partabrævavøksturin ikki norðurlendsk og donsk partabrøv, sum í juli høvdu
eitt avkast upp á ávikavist -4,9 % og -2,4 %. Serliga fallið í partabrævainum hjá Novo Nordisk
hevði sína ávirkan. Frá ársbyrjan til síðst í juli eru donsk og norðurlendsk partabrøv fallin við
umleið 4 %.
Renturnar hildu fram at sveiggja upp og niður í juli, og avkastið á donskum statslánsbrøvum
var nær við null av tí sama. Áhugin fyri váðafúsu vinnu- og hárentulánsbrøvunum vaks enn
eina ferð – hesi hava seinasta árið kastað av sær millum 0,6–1,1 % og 2,4–5,5 %.
Eftir at hava verið lækkandi í fleiri mánaðir, var dollarin styrktur í juli, og tað hevði við sær, at
framgongdin við fleiri rávørum sum til dømis gulli helt uppat.

Hví? Góð roknskapartøl og bjartskygni um vøkstur og inflatión

Tey góðu avkastini standast serliga av, at íleggjarar kring heimin nú trúgva uppá, at gongdin í
heimsbúskapinum verður laglaligari seinna hálvárið 2025 – tann sokallaða “Guldlok”-støðan.
Tað er, tá ið bæði vøkstur og inflatión eru passaliga lág, soleiðis at bæði inflatión og rentur
standa í stað, meðan vøksturin kortini er nóg stórur til, at fyritøkur kunnu økja um sín vinning.
Flestu íleggjarar halda í løtuni ikki, at handilspolitikkurin hjá Trump fer at hækka inflatiónina í
USA serliga nógv. Næstu mánaðirnir fara at vísa, um hetta bjartskygnið fer at halda sær.
Góð roknskapartøl í øðrum ársfjórðingi – serstakliga í amerikonskum feløgum og ikki minst
teimum stóru tøknifyritøkunum – hava eisini gjørt sítt, hóast avgerðin hjá amerikanska
miðbankanum um ikki at lækka rentuna dró hin vegin.
Tó hevur vøksturin í vinningi í fleiri geirum verið rættiliga lágur, og tað kann benda á nakrar
vakstrartrupulleikar – bæði altjóða og í USA. Lægri inflatiónstøl enn væntað hava hinvegin
fingið fleiri at vænta, at amerikanski miðbankin (Fed) fer at lækka rentuna næsta árið, og við tí
er gongdin á partabrævamarknaðinum positivari.
Niðurstøðan er, at so leingi sum íleggjarar trúgva upp á eina lagaligari gongd í
heimsbúskapinum, er gongdin positiv fyri bæði partabrøv og lánsbrøv. Hækkandi inflatión ella
lægri vøkstur kunnu tó ávirka núverandi positivu gongd.

Tann 21. juli fara vit úr okkara núverandi hølum á Kopargøtu 1, har vit hava hildið til í mong góð ár. Tað verður við sorgblídni, men eisini við gleði fyri tí, sum nú er fyri framman.

Frá mánadegnum 21. juli til fríggjadagin 1. august er stongt vegna summarfrí.

Vit lata upp 4. august í okkara nýggju hølum á Óðinshædd 11.
Vit vera at finna á 3. hædd á Óðinsbrú.

Vit gleða okkum framhaldandi at veita tykkum eina góða tænastu í nýggjum og tíðarhóskandi umstøðum.

Góður mai mánaður á partabrævamarknaðinum

Eftir góðu gongdina mitt í apríl helt vøksturin í partabrøvum fram í mai. Altjóða partabrøv
kastaðu heili 5,8 prosent av sær fyri mánaðin, og hetta hevur minkað árliga fallið niður í -3,9
prosent. Og nú fyrst í juni eru altjóða partabrøv aftur á næstan sama stigi sum við ársbyrjan.
Serliga vóru tað tøkni- og ídnaðarpartabrøv, sum kláraðu seg væl í mai. Partabrøv, sum
vanliga ikki ávirkast so nógv av konjunkturbroytingum, høvdu hóvligari avkast. Vøksturin í
partabrøvunum sást í nógvum pørtum av heiminum, men serliga í USA, sum fyri fyrstu ferð í
ár hevði størsta vøksturin. Donsk, norðurlendsk og evropeisk partabrøv hava tó klárað seg
best higartil í ár.
Renturnar hækkaðu í mai. Tað hevði við sær, at avkastið á teimum stuttfreistaðu
lánsbrøvunum var nær við null, meðan longfreistaðu lánsbrøvini høvdu negativt avkast.
Góða gongdin á partabrævamarknaðinum smittaði eisini vinnulánsbrøvini og lánsbrøvini úr
londum við høgari rentu, sum vuksu úr 0,5 upp í 1,2 prosent upp á ein mánað.
Dollarin er viknaður nógv í ár, men broyttist lítið í mai. Prísurin á fleiri rávørum, serliga
metallum, fór upp eftir at hava verið lágur í apríl. Og hóast størri útboð fór oljuprísurin eisini
eitt vet upp.

Hví gongst betur? Handilsátøk útsett, nýggjur fíggjarpolitikkur og vitlíkis-vøkstur

Íleggjarar hava seinastu mánaðirnar — serliga í apríl, mai og fyrst í juni — verið bjartskygdari
um møguleikan fyri búskaparligum vøkstri. Hetta hevur styrkt bæði partabrøv og
vinnulánsbrøv, hóast tað samstundis hevur trýst renturnar eitt vet upp.
Nýggja bjartskygnið um vøksturin kemst av, at forsetin í USA Donald Trump hevur útsett
ætlaninar um at leggja sera høgan toll á innfluttar vørur í 90 dagar. Harumframt hava
amerikanskir dómstólar ógildað hægstu tollsatsirnar, ið vórðu settir í gildi við
forsetakunngerð. Hetta styrkir trúnna uppá, at handilskreppan millum USA og serliga Kina og
ES ikki verður so álvarsom, sum mong óttaðust.
Harafturat hava góð roknskapartøl frá tøkni-risanum Nvidia styrkt vónina um, at
íløguvøksturin í vitlíki heldur fram við somu ferð.
Aftur at hesum hevur Trump-stjórnin kúvent í fíggjarpolitikkinum og leggur nú upp fyri
ekspansivum fíggjarpolitikki heldur enn at steðga á og minka um stóra hallið á fíggjarlógini.
Týðilig tekin eru eisini um lagaligari fíggjar- og búskaparpolitikk í bæði Asia og Europa.

Hvat nú? Tann góða, tann heldur ringa og tann grumma støðan

Sum nevnt í marknaðargreiningini fyri seinasta mánað, so ber – í stóran mun – til at býta
greiningar frá altjóða fíggjarstovnum upp í tríggjar ymsar heimsbúskaparligar støður á
fíggjarmarknaðunum næstu 3–12 mánaðirnar.

Tann góða støðan: Vit hava sæð tað ringasta í sambandi við handilskríggið, og næstu
dagarnir og vikurnar fer ein skjót niðurtrapping fram í handilskrígnum. Smátt um smátt koma
handilsavtalur í lag millum USA og tess handilssamstørv, og høgu tollsatsirnir, sum skaða
altjóða handil, fara niður.

Heimsbúskapurin fer at vaksa aftur eftir eina stutta niðurgongd orsakað av handilsóvissuni.
Vinningsbýtið hjá fyritøkunum hækkar aftur, og talið á húsagangum á lánsbrøvum heldur seg
á sama lága stigi. Tá ið tollsatsirnir lækka, fellur inflatiónin samsvarandi og nærkast
málunum hjá bæði Fed og ECB, sum er um tvey prosent. Og harvið eru longu renturnar
støðugar ella lækkandi.

Um góða støðan verður veruleiki, kunnu vit vænta okkum nýggj met á
partabrævamarknaðunum og góð avkøst – bæði á vinnulánsbrøvum og teimum vanligu.

Tann heldur ringa støðan: Ein annar bólkur av íleggjarum heldur, at eitt longri tíðarskeið
við nógvari óvissu liggur fyri framman eins og parta- og lánsbrævamarknaðirnir onga greiða
kós tykjast at hava næsta árið.

Hesi vænta, at tað fer at taka fleiri mánaðir at fáa avtalur í lag millum USA, Kina og ES. Tað
vil siga, at øðrumegin kunnu fyritøkur og íleggjarar so ella so gerast vónrík um sjálvar
samráðingarnar, men hinvegin fer óvissan um, hvussu leingi samráðingarnar vara, og
hvussu úrslitið verður, í fleiri ársfjórðingar at tálma vøkstrinum, inntøkunum og íløgudirvinum.
Hetta fer eisini at avmarka møguleikarnar hjá serliga amerikanska miðbankanum (Fed) at
lækka renturnar.

Tann grumma støðan: Triði bólkurin – teir svartskygdastu íleggjararnir og fíggjarstovnarnir
– meta, at vit longu eru í einum sokallaðum “bear-marknaði”, har stórar lækkingar í
partabrævakursunum kunnu væntast. Um talan er um ein vanligan bear-marknað, eru
lækkingarnar hóvligar; men um tað er ein strukturellur bear-marknaður, sum vit sóu í
fíggjarkreppuni í 2008 og IT-bløðruni í 2000, kunnu fallini vera so stór sum upp í 50 prosent.
Tíðarskeið við slíkari niðurgongd vara vanliga millum 1½ og 4 ár, og tað kann taka úr fimm
árum og heilt upp í 20 ár at vinna tapini innaftur.

Tey svartskygdu halda, at USA kanska fær nakrar minni handilsavtalur í lag, og at tað fer at
taka longri tíð ella als ikki at eydnast at fáa størri avtalur í lag við Kina og ES. Síðan kemur
búskaparligur stígur í, sum leiðir heimsbúskapin út í eina altjóða afturgongd.

Tað vil siga stórar niðurskrivingar í virðum, fleiri húsagangir, størri arbeiðsloysi og størri
inflatión – ein støða, sum ger tað torført hjá miðbankum at gera nakað fyri at lætta um
búskaparligu kreppuna

Við hægstu inngjøldum til eftirlønir og tryggingar higartil royndist árið 2024 væl – hjá bæði felagnum og kundunum hjá P/F Tryggingarfelagnum LÍV

Árið 2024 royndist væl –hjá bæði felagnum og kundunum hjá P/F Tryggingarfelagnum LÍV.

Fíggjarmarknaðurin háttaði sær væl í 2024, sum hann eisini gjørdi í 2023. Felagið fekk eitt samlað avkast av íløguognunum upp á góðar 356,5 mió.kr. Kundar við marknaðarretnu fingu eitt avkast millum 6,82% og 19,08%. Avkastið er tongt at, hvørjum váða kundin hevur valt. Kundar við varnasta váðanum fingu eitt avkast upp á 6,82%, meðan kundar við partabrøvum burturav fingu eitt avkast upp á 19,08%. Miðalkundin við 15 árum upp til eftirlønaraldur fekk eitt avkast upp á 10,20%.

Kundar við miðal váðan hjá LÍV fekk eitt nakað betri avkast enn samsvarandi kundin hjá donsku eftirlønarfeløgunum eftir skatt. Tað fegnast felagið um.

Inngjøldini til eftirlønir og tryggingar vóru góðar 453 mió.kr. Tað hægsta higartil. Inngjaldsvøksturin í mun til 2023 var upp á umleið 9,2%.

Gongdin í kundatilgongd og inngjaldi hevur lagt lunnar undir, at felagið lækkaði umsitingarkostnaðin hjá kundum við marknaðarrentu. Umsitingarkostnaðurin lækkaði úr 3% av inngjaldinum niður í 2,5% frá 1. januar 2025.

“Samhaldsfesti við, at fleiri herðar bera byrðuna, skal koma kundunum, sum eiga felagið, tilgóðar. Tí verður umsitingarkostnaðurin hjá kundum við marknaðarrentu enn eina ferð lækkaður við virknaði frá 1. januar 2025”, sigur Jan Jakobsen, stjóri í Tryggingarfelagnum LÍV.

Nú vit eru farin inn í 2025, reka nøkur svørt skýggj uppi yvir fíggjarmarknaðinum. Óvissan er størri enn vanligt, og eitt møguligt handilskríggj millum fleiri av stóru búskapunum í heiminum hóttir. Hetta skapar óvissur, og tað sæst aftur á fíggjarmarknaðinum fyrstu mánaðirnar í 2025.

Niðanfyri síggjast lyklatøl fyri roknskapin fyri 2024, sum bleiv góðkendur á aðalfundinum 30. apríl 2025:

Á aðalfundinum 30. apríl 2025 blivu Hanna í Horni (næstforkvinna), Kári Petersen, Súni Selfoss og Árni Arge afturvald. Nevndarformaðurin Høgni Olsen hevði boðað frá, at hann ikki tók við afturvali. Í hansara stað bleiv Árni Ellefsen valdur. Felagið takkar Høgna Olsen fyri innsatsin, sum hann hevur lagt eftir seg seinastu átta árini sum nevndarformaður í felagnum, og somuleiðis ynskir felagið Árna Ellefsen til lukku við valinum.

P/F LÍV lívs –og pensjónstryggingarfelagið (LÍV 3)

P/F LÍV lívs –og pensjónstryggingarfelagið hevði eisini aðalfund 30. apríl 2025. Afturvald blivu Finn Danberg, sum heldur fram sum nevndarformaður, Gunnleyg Árnafjall, sum heldur fram sum næstforkvinna, meðan Kári Petersen og Árni Arge blivu afturvaldir sum nevndarlimir. Høgni Olsen stillaði ikki uppaftur, og í hansara stað bleiv Árni Ellefsen valdur.

LÍV 3 er eitt avtøkufelag, sum ikki stovnar nýggjar eftirlønaravtalur. Felagið hevur tryggingaravtalur við veitingartrygd, sum Føroya Landsstýri veðheldur fyri.

Felagið hevði eitt gott 2024. Úrslitið av íløguvirkseminum gav eitt avkast upp á knappar 214 mió.kr. Felagið hevur íløguognir fyri umleið 1,978 mia.kr.

Felagið hevði eitt úrslit upp á 126,4 mió.kr. eftir skatt. Samlaðu tryggingarinngjøldini fyri verandi tryggingaravtalur vóru 37,3 mió.kr. í 2024.

Grundað á veitingarskylduna hjá felagnum mótvegis tryggingartakaranum hevur móðurfelagið eina negativa eginogn upp á 479,4 mió.kr. við árslok 2024.

Ársfrásagnirnar 2024 síggjast her.

INNKALLING – til ársaðalfund í Umboðsráðnum LÍV (Ognarfelagið LÍV)

Við hesum verður innkallað til ársaðalfund hjá Umboðsráðnum LÍV týsdagin tann 22. apríl 2025, kl. 10.00 á Hotel Hilton Staravegur 13, 100 Tórshavn.

Dagsskráin er sambært § 17 í viðtøkunum.

Til ber at tilmelda seg til aðalfundin við at senda ein teldupost til emilia@liv.fo. Freist at melda seg til aðalfundin sambært § 6, stk. 2 í viðtøkum felagsins er 14. apríl kl. 10:00.

Formansskapurin í Ognarfelagnum LÍV

Í næstum flyta vit í nýtt høvuðssæti á Óðinshædd.

Tí skipa vit fyri eini navna- og búmerkjakapping. Hevur tú uppskot um, hvussu nýggja høvuðssætið á Óðinshædd skal eita ella uppskot um búmerkið, ið skal prýða bygningin, hevur tú møguleika at royna teg í kappingini.

Nýggi bygningurin er í trimum hæddum. Norðoya Sparikassi og LÍV fara at leiga ávikavist niðastu og ovastu hæddina, meðan miðhæddin ætlandi verður skrivstovuhotell, sum passar væl til smærri feløg og fyritøkur.

Vit kunnu hugsa okkum, at bygningurin hevur eitt stutt og fangandi navn, og eitt búmerki, sum hóskar væl til virksemið í bygninginum.

Øll kunnu vera við í kappingini, og einki mark er fyri, hvussu nógv uppskot tú kanst senda inn. Tað er ongin treyt at hava uppskot um bæði navn og búmerki. Tú kanst senda uppskot um navn, um búmerki ella bæði tvey.

Virðisløn upp á kr. 5.000 verður latin fyri besta navn og 5.000 kr. fyri besta búmerki.

Ein dómsnevnd verður sett til at meta um uppskotini.

Dómsnevndin tilskilar sær rætt til frítt at velja millum uppskotini – eisini til einki at velja, umframt at tillaga og/ella samanseta ymisk uppskot.

Send títt uppskot við frágreiðing til kapping@liv.fo áðrenn 14. apríl 2025.

Upplýs navn, bústað og telefonnummar í teldupostinum.

Ert tú við í kappingini, gevur tú LÍV samtakinum varandi loyvi til at nýta, broyta og almannakunngera navnið, búmerkið og møguligt tilhoyrandi tilfar (so sum lýsingar ella frágreiðingar) uttan samtykki ella endurgjald.

Eru tit rætt tryggjað, um lívið skuldi háttað seg øðrvísi enn ætlað?

Ognarmissur er harmiligur, men rakar ikki líka hart, sum um makin fellur frá.

Tað kann gerast ein dyggur fíggjarligur smeitur fyri familjuna.

Við eini tilskilan ásetir tú, hvør hevur rættin til útgjaldið, um tú brádliga skuldi farið hiðani.
Á kundaportalinum Mítt LÍV sært tú, hvør er skrásettur í tíni tilskilan.

Tú kanst broyta tína tilskilan her.

Hoyr um Jens og Kristinu í filmsbrotinum:

LÍV og Norðoya Sparikassi flyta inn í nýggjan bygning á Óðinshædd í Havn. Tað er LÍV, sum letur bygningin byggja, og verður hann liðugur á sumri 2025.

Nýggi bygningurin er í trimum hæddum. Norðoya Sparikassi og LÍV fara at leiga ávikavist niðastu og ovastu hædd, meðan miðhæddin ætlandi verður skrivstovuhotell, sum passar væl til smærri feløg og fyritøkur. Bygningurin lýkur øll nútíðarkrøv og hevur fokus verið á nýtsluna í bygninginum. Varandi orka verður nýtt til at hita bygningin, ið er bygdur við tilfari, sum krevur lítið viðlíkahald. Fyri leigaran hevur fokus verið á ljós-, luft- og ljóðviðurskifti. Arbeitt verður eisini við møguleikanum at seta sól-panel á takið.

Virksemið hjá Norðoya Sparikassa í Havn er nógv vaksið, síðani deildin læt upp í 2007. Hóast tað er trupult at flyta, fær Norðoya Sparikassi ein tíðarhóskandi bygning, sum ikki er so langt frá núverandi staðseting.
”Í tilgongdini at finna nýggj høli, varð tað skjótt greitt, at bygningurin kundi nøkta tørvin hjá sparikassanum framyvir. Eisini letur nýggi bygningurin upp fyri, at kundar kunnu fáa fleiri fíggjarligar tænastur á sama stað” sigur Marner Mortensen, stjóri í Norðoya Sparikassa.
LÍV hevur hildið til í Kopargøtu í nógv ár, men hevur viljað flutt inn í meira tíðarhóskandi høli til frama fyri kundarnar og starvsfólkini.

”Tað verður kensluborið at flyta úr Quillingsgarði, men nýggi bygningurin fer at geva felagnum nýggjar møguleikar og at bøta um atkomuligheitina til felagið” sigur Jan Jakobsen, stjóri í LÍV.

Av tí at bygningurin fer at hava ymiskar leigarar, er ætlanin at skipa fyri einari navnakapping til bygningin. Hetta skal stuðla upp undir samleikan og gera tað lættari at vita, hvar bygningurin er staðsettur og hvat virksemið verður í bygninginum.

Meira fæst at vita við at venda sær til Arnfinnur Gudjónsson, 231112