Friðarligur august við lítlum, positivum avkøstum
Í august vóru kursbroytingarnar sera smáar – bæði á partabræva-, lánsbræva- og
gjaldoyramarknaðunum, eins og á rávøruprísunum. Á lánsbrævamarknaðunum gjørdust
rentukurvarnar enn brattari, og tað merkir, at munurin á stuttfreistaðu og langfreistaðu
rentunum vaks.
Stuttfreistaðu renturnar vóru støðugar, meðan tær langfreistaðu hækkaðu eitt sindur. Hetta
førdi til, at stuttfreistaðu lánsbrøvini vuksu eitt vet, meðan smá negativ avkøst vóru á teimum
langfreistaðu í august. Somu gongd hava vit sæð stóran part av árinum, og tí hava stuttfreistaðu
lánsbrøvini givið eitt avkast á 1,8 % seinasta árið, meðan tey langfreistaðu hava givið eitt
negativt avkast á -1,3 % sama tíðarskeið.
Tá ið tað kemur til tey váðafúsu lánsbrøvini, keyptu íleggjararnir aftur í august bæði
hárentulánsbrøv og vinnulánsbrøv við søguliga lágari eykarentu samanborið við statslánsbrøv.
Tað gav góð avkøst – serliga hárentulánsbrøvini, sum kastaðu av sær 1,3 % í august og 6,9 %
seinasta árið.
Altjóða partabrøv góvu eitt avkast á 0,2 % í august, og tað merkir, at tey nú eru komin upp á 1,2
% seinasta árið. Partabrøv úr nýggjum marknaðum – serliga í Kina og Brasil – hækkaðu meira
enn 10 %. Donsk, og serliga norðurlendsk, partabrøv høvdu eisini góð avkøst í síðsta mánaði,
men danski marknaðurin er lækkaður meira enn 4 % síðani nýggjár – serliga orsakað av
afturgongdini hjá Novo.
Dollarin var støðugur, og prísurin á eitt nú gulli og silvuri helt fram at vaksa, meðan trýst
framvegis er á oljuprísinum.
Hví? Nøktandi makrotøl og roknskapir, veikur Fed og politiskur ótryggleiki
Langfreistaðu renturnar eru hækkaðar seinastu mánaðirnar, hóast fleiri og fleiri miðbankar
lækka tær stuttfreistaðu. Hetta er óvanligt, hóast tað hevur hent nakrar ferðir áður.
Tríggjar høvuðsorsøkir eru til hetta:
Fyri tað fyrsta hava mong lond fíggjarligar trupulleikar og selja tí nógv statslánsbrøv í løtuni.
Hetta er m.a. galdandi í USA, men eisini í Bretlandi og Fraklandi, har politiskur ótryggleiki eisini
ger um seg. Íleggjarar ivast í, um politikarar fara at fáa tamarhald á skuldini og teimum stóru
hallunum, og krevja tí hægri rentu sum eitt slag av mótrokning.
Ein onnur orsøk er óvissa um amerikanska miðbankan – óheftnið hjá Fed. Trump forseti vil hava
fólk, sum taka undir við hansara ynski um lægri rentu, sett í nevndina í Fed. Hetta økir um váðan
fyri, at peningapolitikkurin verður ov linur, inflatiónin ov høg – og hevur eisini økt eftirspurningin
eftir bæði gulli og silvuri. Prísirnir seta dagliga nýggj met.
Og so er trýstið á langfreistaðu renturnar fyrst í september minkað eitt sindur, tí tekin eru um ein
bráðan steðg á arbeiðsmarknaðinum í USA. Næstan eingi nýggj størv verða skapt í løtuni, og
arbeiðsloysið veksur. Hetta gevur Fed møguleika at lækka rentuna fleiri ferðir næstu mánaðirnar
— ein møguleiki, sum bæði miðbankaformaðurin Jay Powell og fleiri nevndarlimir hava nevnt.
Veiku arbeiðsmarknaðartølini í USA hava tó higartil ikki havt stóran ávirkan á íleggjarar. Tað
sæst, tí at partabræva- og váðafúsir lánsbrævakursir framvegis tykjast vónríkir. Íleggjarar tykjast
hava ta fatan, at amerikanski búskapurin ikki fer at steðga brádliga upp, men heldur er í einari
lagaligari støðu, har virkini framvegis kunnu forvinna væl, samstundis sum inflatiónin verður lág.
Góðu roknskapirnir frá skrásettum feløgum styrkja hesa fatan.
Hinvegin halda skeptikarar, at signalini frá arbeiðsmarknaðinum í USA eru klassisk tekin um
eina komandi kreppu – eina kreppu, sum eisini kann toga restina av heiminum niður í eina
búskaparliga niðurgongd við fallandi vinningi, lækkandi partabrævakursum og lækkandi rentum,
ið geva hækkandi lánsbrævakursir.
Niðurstøðan er, at so leingi sum íleggjarar trúgva upp á eina lagaliga búskaparliga lending sum
makrostøðu, er gongdin góð fyri bæði partabrøv og lánsbrøv. Men hækkandi inflatión ella
minkandi vøkstur kunnu broyta hetta
